Tektonika permo-mezozoiku a głębokie rozłamy strefy Teisseyre'a-Tornquista na terenie Polski

Abstract

 Przedstawiono korelację między wynikami sejsmicznych badań refrakcyjnych, wyznaczających wgłębne uskoki w podłożu, a tektoniką pokrywy platformowej, głównie kompleksu cechsztyńsko-mezozoicznego, zbadanego wierceniami i sejsmiką refleksyjną. Uznając potomność form strukturalnych w pokrywie, wykorzystano jej obraz jako nieporównanie dokładniej rozpoznany do rekonstrukcji budowy wgłębnej. Interpretacja przeprowadzona tą metodą przyjmuje, że w strefie tektonicznej Teisseyre'a-Tornquista staropaleozoiczne kompleksy skalne są nasunięte na zewnętrzną krawędź prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej. W czasie synwaryscyjskich ruchów blokowych powstał w tej strefie stopień strukturalny, podzielony uskokami poprzecznymi na odrębne segmenty, tworzące razem klawiszowy system uskoków. Ewolucja sedymentacyjno-tektoniczna cechsztyńsko-mezozoicznego kompleksu strukturalnego jest uwarunkowana zróżnicowanymi ruchami pionowymi tych bloków. PERMIAN MESOZOIC TECTONICS VERSUS BASEMENT FRACTURES ALONG THE TEISSEYRE-TORNQUIST ZONE IN THE TERRITORY OF POLAND Correlation is presented between the results of seismic refraction surveys concerning deep fractures in the basement and the tectonics or the sedimentary cover (mainly of the Zechstein- Mesozoic structural complex). Structural pattern of the cover which is investigated in detail by seismic reflection profiles and by numerous boreholes, has been used for interpretation of the trends of faults in the basement.It is concluded that in the external south-western part or the East European Precambrian Platform, along the Teisseyre-Tornquist tectonic zone (T-T Zone). Early Palaeozoic rock masses were probably thrusted over the crystalline basement during the Caledonian event. Later on, during the Hercynian block movements, a system of longitudinal and transverse faults developed there, cutting out of the marginal zone of the platform a characteristic structural step (Fig. 1). Depositional history and tectonic evolution of the Zechstein-Mesozoic structural complex depend strongly on differential vertical movements of these blocks. Tectonic observations imply close connections between the structural step and its south-western forefield. On the other hand, the facies and thickness pattern of some Permian and Mesozoic formations prove the lower edge of the step to be an important palaeogeographic and palaeotectonic. boundary.The notion “T -T Zone” should be applied only to the discussed double fracture system, and not to the zone of anomalous thickness of the Earth's crust, recently recognized in central Poland (Fig. 2).The latter is an independent, elongated tectonic block and not the boundary between two blocks, as is the T-T Zone. Only the north-eastern boundary fault of this block may spatially and genetically coincide with the T-T Zone